Koliko puta ste čuli nekoga da kaže za nešto da je “brutalno”, misleći kako je to nešto zapravo dobra stvar? Sva lepota žargona upravo i leži u tim izmeštenim, pomenjenim značenjima, kada neka gruba, ružna reč (ako reči uopšte mogu biti takve) dobije neku pozitivnu konotaciju. Reč “brutalno” nije poslužila kao osnova za reč brutalizam, odnosno ime modernog arhitektonskog stila, ali zgrade rađene u ovom stilu svakako jesu brutalno dobre.
Brutalizam je stil koji se pojavio sredinom dvadesetog veka, delimično s ciljem da nadomesti razaranja u urbanim sredinama nakon Drugog svetskog rata. Ime je zapravo dobio po francuskom izrazu za tzv. grubi beton – beton brut. U decenijama koje su usledile, nametnuo se kao radikalan moderan stil, koji je promovisao snažne linije i funkcionalno odstupanje od ornamentalnosti, odnosno bilo kakvih ukrasnih detalja. Osnovna ideja ovog stila leži upravo u insistiranju na funkcionalnosti. Pa ipak, jednostavna neobičnost forme ovih brutalnih građevina apsolutno je upečatljiva.
Od ikona brutalističke arhitekture možda je najpoznatiji kanadski kompleks Habitat 67, sačinjen od 354 identična betonska oblika, složena u različitim varijacijama.
Možda niste znali, ali i jedna od najprepoznatljivijih građevina naše prestonice takođe je urađena u ovom stilu – reč je o Geneks kuli, odnosno Zapadnoj kapiji Beograda.
Slede neki od najlepših i najpoznatijih primera ovog velelepnog tipa arhitekture:
Space House, London, sagrađena 1966. godine
Nacionalni muzej u Londonu, sagrađen 1976. godine
Geisel biblioteka, San Dijego, sagrađena 1970. godine
Barbikan centar, London, sagrađen 1982. godine
SESC Pompéia, Sao Paulo, sagrađen 1986. godine
Zgrada u Balfronu, Škotska, sagrađena 1966. godine
Jejl Univeritet, Škola arhitekture, sagrađeno 1963. godine
Fotografije: artsy.net, dezeen.com, anothermag.com, 20bedfordway.com